فرش دستبافت ایرانی از دیرباز جایگاه ویژه دراقصی نقاط دنیا داشته و به نوعی نماد هنر کشور ایران است. علاقه مندان و کلکسیون داران سراسر دنیا اذعان دارن که برترین قالی های دستبافت جهان متعلق به ایران است. به طور تقریبی حدود یک سوم از فرش های دستبافت دنیا در ایران بافته می شود و جالب است بدانید که بافت 40 درصد از فرش های دستی در استان آذربایجان انجام می گیرد.
این محبوبیت ورای زیبایی و اصالت قالی دستبافت ایرانی، تحت تاثیر الیاف استفاده شده در فرش نیز می باشد. مضاف براینکه فرش دستی بر اثر پا خوردن تحلیل نرفته و بر زیبایی آن افزوده می شود.
انواع فرش دستبافت
فرش های ایرانی دستبافت به دو دسته کلی قالی و قالیچه تقسیم می شوند. تفاوت اصلی قالی و قلیچه نیز به ابعاد آنها باز می گردد. به فرش هایی که اندازه آنها 6 متر یا کمتر است قالیچه می گویند.
در آثار نقاشان اروپای قرن پانزدهم مسیحی هرچه فرش بود از آناتولی و قفقاز بود و نمونه های بازمانده از فرشبافی سده های سیزدهم و چهاردهم مسیحی نیز از قفقاز و آسیای صغیر و هیچ نمونه ی ماقبل صفوی که به تحقیق بافت ایران باشد، در دست نبود. در آن زمان هنوز قالی پازیریک نیز کشف نشده بود و تصور می رفت که قالیبافی دارای عمری هزار ساله و رواج آن درایران نیز مرهون شاهان صفوی است.پژوهشگران قالی پازیریک را از دستبافتهای پارتها یا مادها و مربوط به دوره هخامنشی میدانند. هماکنون ۴۰ درصد صادرات قالی ایرانی از طریق استان آذربایجان شرقی صورت میگیرد.